Glistnica (Askarioza)

Glista ludzka (ascaris lumbricoides) jest robakiem obłym należącym do nicieni (nematoda) dochodzącym do 25 cm długości i 0,6 cm średnicy. Glistnica może powodować objawy od strony układu oddechowego, pokarmowego i skóry, a także bardzo groźne powikłania.

Cykl rozwojowy rozpoczyna złożenie jaj przez samice w ilości około 200 000 sztuk na dobę, które następnie są wydalane z kałem. W  jaju znajduje się zarodek, który potrzebuje 3 tygodni do przekształcenia się w larwę. Larwa dostaje się do organizmu człowieka przez połknięcie, następnie po dostaniu się do jelita cienkiego wydostaje się z jaja i wędruje do płuc, gdzie rośnie do długości 1 mm w czasie 10 dni (zwiększa swoja długość 10-krotnie). Kolejny etap rozwoju to to przeniknięcie z pęcherzyków płucnych przez drogi oddechowe do gardzieli, gdzie zostaje następnie połknięta, umiejscawia się w jelicie cienkim. Po kolejnych dwóch miesiącach glista uzyskuje postać dorosłą.

Intensywność zakażenia może być różna od pojedynczego osobnika do setek sztuk. Glisty mają skłonność do wnikania w ciasne przewody oraz do skupiania się w kłąb.

Działanie chorobotwórcze glistnicy to:

  • działanie mechaniczne  (wędrówka larw i dorosłych pasożytów przez delikatne tkanki)
  • działanie alergiczne (glisty wydalają substancje silnie alergizujące)
  • działanie toksyczne (neurotoksyny)

Wędrówka larw glisty przez wątrobę może powodować powstanie ziarniniaków, natomiast okres przebywania larw w pęcherzykach płucnych powoduje uszkodzenie tkanek, wynaczynienie i nacieki komórkowe. Zespół płucny rozwija się kilka dni po zarażeniu i trwa około dwa tygodnie. Charakteryzuje go nieżyt oskrzeli, kaszel wykrztuszanie mokrej plwociny, gorączka i duszności.

Objawy glistnicy jelitowej to:

  • bóle brzucha
  • nudności
  • biegunki
  • zaparcia
  • brak apetytu
  • silne pobudzenie ruchowe

Charakterystyczne dla glistnicy są następujące objawy

  • alergie w postaci nieżytu oskrzeli oraz astmy oskrzelowej
  • przewlekłe zmiany pokrzywkowate skóry

Niewyleczona glistnica może prowadzić do następujących powikłań:

  • niedrożność jelita (skłębienie kilku lub więcej glist)
  • zatkanie dróg żółciowych i przewodu trzustkowego
  • ropnie wątroby
  • zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie ropne otrzewnej
  • perforacja ściany jelita cienkiego
  • niedrożność górnych dróg oddechowych

Glistnica dróg żółciowych u dzieci jest częstą przyczyną żółtaczki, natomiast u dorosłych powoduje powstawanie kamieni w pęcherzyku żółciowym.

Jaja glisty wydalone do gleby z kałem mogą być aktywne nawet po kilku latach.
Najskuteczniejszy sposób uniknięcia zarażenia glistnica to mycie rąk oraz warzyw i owoców przed spożyciem.

2017-06-14